Πολιτική

Απειλείται η Δημοκρατία στην Ελλάδα;

in ,

Όλες οι φορές που ο ΣΥΡΙΖΑ μας ανάγκασε να προβληματιστούμε

Ο Βαρουφακης ειχε προβλεψει εγκαιρα τις εξελιξεις... 

Η σύντομη απάντηση είναι, όχι. Τουλάχιστον αν ως απειλή εννοούμε μια στρατιωτική δικτατορία, παλαιού τύπου. Μήπως όμως είναι πολλές οι παραφωνίες, μέσα σε λίγους μήνες «αριστερής και προοδευτικής» διακυβέρνησης;

Για αρχή η -συνεχιζόμενη- προσπάθεια εγκαθίδρυσης κομματικού και οικογενειακού κράτους. Παντού διορίζονται με αναξιοκρατικές διαδικασίες κομματικά στελέχη, αποτυχόντες πολιτευτές, συγγενείς και ερωτικοί σύντροφοι. Εδώ και ένα χρόνο, βρίσκεται σε εξέλιξη μια απροκάλυπτη και άνευ προηγούμενου, διαδικασία «κατάληψης του κράτους» και χρησιμοποίησης του αποκλειστικά για κομματικούς και οικογενειακούς σκοπούς.

1 φωτογραφια, 2 άνθρωποι, 6 διορισμένοι συγγενεις.

Ύστερα είναι η επαναλειτουργία της ΕΡΤ όχι ως δημόσιας και ανεξάρτητη τηλεόρασης, αλλά ως κομματικού φερέφωνου που πότε κονταίνει(!) τους αντιπάλους και πότε στοχοποιεί δημοσιογράφους μη αρεστούς στο κόμμα.

Έπειτα εκείνο το επαίσχυντο δημοψήφισμα της μίας εβδομάδας! Χωρίς διακύβευμα, χωρίς διαβούλευση και με «πειραγμένο» ψηφοδέλτιο. Και ένα αποτέλεσμα που πετάχτηκε στα σκουπίδια την επόμενη ημέρα το πρωί! Διαδικασία που στο σύνολο της άνοιξε πληγές στη δημοκρατία.

Ψηφοδέλτιο υποδειγμα που θα ζηλευε καθε χωρα

Ψηφοδέλτιο υποδειγμα που θα ζηλευε καθε χωρα

Μετά είχαμε εκείνα τα σχέδια, που αποκαλύπτονται και ομολόγησε -και- ο Γιάννης Βαρουφάκης, για χρεοκοπία, έξοδο από το ευρώ, επιδρομή στο Νομισματοκοπείο και έκδοση νέου νομίσματος. Σχέδια που αναβλήθηκαν την τελευταία στιγμή, χάρη -και- στη σθεναρή θεσμική αντίδραση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος. Η κυβέρνηση όμως στο σύνολό της, φλέρταρε ανοιχτά με την εκτροπή.

Update: Σαν να μην ήταν ήδη αρκετά τρομακτικά τα παραπάνω, πλέον έχουμε και την παραδοχή της πρώην προέδρου της Βουλής, ότι τις ημέρες μετά το δημοψήφισμα, στο Μαξίμου γίνονταν συζητήσεις περί δικτατορίας! 

Ποιος ξεχνάει επίσης εκείνη την περίεργη δήλωση του ακροδεξιού υπουργού Άμυνας -παρουσία του πρωθυπουργού- ότι «οι ένοπλες δυνάμεις διασφαλίζουν τη σταθερότητα στο εσωτερικό της χώρας»; Ποιος δημοκρατικός πολίτης δεν ανατρίχιασε στο άκουσμα αυτής της φράσης; 

Ακολούθησαν οι αποκαλύψεις ότι κυβερνητικά στελέχη συνδιαλέγονταν με τρομοκράτες και ότι ο πρωθυπουργός ήταν ενήμερος αλλά αδιαφόρησε. Η συμπάθεια βέβαια, στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ για την τρομοκρατία είναι γνωστή εδώ και χρόνια. Είναι όμως άλλο πράγμα η κακώς εννοούμενη αλληλεγγύη και η ανοχή στην παραβατικότητα (Μπαλαούρας) και άλλο η συνεργασία με τρομοκράτες, επί νομοθετικών πρωτοβουλιών της κυβέρνησης. Πολλώ δε όταν η συζήτηση γινόταν με τα ίδια άτομα, που απειλούσαν τη ζωή του τότε υπουργού δημόσιας τάξης.

Τέλος -αν και σίγουρα κάτι ξεχνάω- έχουμε την πρόθεση του σκιώδη πρωθυπουργού κ. Παππά, να ελέγξει προσωπικά τις άδειες των τηλεοπτικών σταθμών, φέρνοντας ένα αντισυνταγματικό νομοσχέδιο που θα εκπέσει στα εθνικά και ευρωπαϊκά δικαστήρια. Το γνωρίζουν αυτό, αλλά πιστεύουν ότι μέχρι τότε θα έχουν προλάβει να κάνουν τη δουλειά τους.

Μετά από αυτά η απαγόρευση των συγκεντρώσεων, για μία ολόκληρη μέρα στην Αθήνα -καίτοι αντισυνταγματική-  είναι μάλλον πταίσμα.

Όλα αυτά δείχνουν μια ιδιοκτησιακή αντίληψη για το κράτος. Η κυβέρνηση πολιτεύεται σαν να πρόκειται να κυβερνάει εσαεί και να μην υπάρχει κανείς για την ελέγξει. Αναμφίβολα αυτό θα επιθυμούσαν, αλλά όπως γνωρίζουμε, στις δημοκρατίες οι κυβερνήσεις εναλλάσσονται. Ενίοτε δε πολύ συχνά, όπως συμβαίνει τελευταία στην Ελλάδα.

Η δημοκρατία αν και δεν απειλείται με κατάλυση, έχει περάσει και καλύτερες εποχές. Η προσήλωση στη νομιμότητα και ο σεβασμός στις δημοκρατικές διαδικασίες, σίγουρα δεν είναι από τα δυνατά σημεία αυτής της κυβέρνησης. Αν δεν έχουν όμως σκοπό να εγκαθιδρύσουν δικτατορία, πως εξηγείται αυτή η τάση προς τον ολοκληρωτισμό;

Ίσως πρέπει να ψάξουμε λίγο πιο παλιά για απαντήσεις. Όταν έχεις γαλουχηθεί στη κομμουνιστογενή αριστερά, τα ιδεώδη σου δεν μπορούν να χαρακτηριστούν αυστηρά δημοκρατικά. Αν οι χώρες πρότυπο είναι η Σοβιετική Ένωση, η Ρωσία του Πούτιν και η Βενεζουέλα, ίσως δεν είναι εύκολο να λειτουργήσεις με τους κανόνες τις αστικής δημοκρατίας. Εξάλλου στην εξουσία βρέθηκαν κάνοντας αντάρτικο στους δρόμους, εκβιάζοντας συνειδήσεις, λασπολογώντας, λοιδορώντας και προπηλακίζοντας τους πολιτικούς αντιπάλους. 

Είναι ίσως άδικο να ζητούμε ηθικές αρχές από αυτούς τους ανθρώπους. Αν όμως αυτοί είναι ότι είναι, δεν σημαίνει ότι πρέπει να αφεθούν να πολιτεύονται όπως νομίζουν. Το να ζεις σε μία δημοκρατία εκτός από τύχη, είναι -και- ευθύνη και προϋποθέτει διαρκή επαγρύπνηση. Κανείς πολίτης δεν δικαιούται να εφησυχάζει ακόμα και σε ήσυχες εποχές, πολλώ δε τώρα. 

Ίσως να ακούγεται υπερβολικός ο φόβος της αποσταθεροποίησης, αλλά το ίδιο θα μπορούσαμε να πούμε και για όλα όσα ζήσαμε μέσα στο 2015! Ότι δεν γίνονται. Οι εκτροπές δεν συμβαίνουν ένα ξημέρωμα, αλλά ζυμώνονται για χρόνια σε χώρες σε κρίση όπως η Ελλάδα. Και στην Ελλάδα έχουν γίνει πάρα πολλά μέσα σε ένα χρόνο.

Εκτροπή επίσης δεν είναι μόνο η δικτατορία αλλά και η περιστολή δικαιωμάτων και ελευθεριών. Στον ΣΥΡΙΖΑ έχουν αποδείξει ότι μεταξύ του κόμματος και της νομιμότητας, δεν θα διστάσουν να επιλέξουν το κόμμα.

Όλοι πρέπει να επαγρυπνούμε, οι πολίτες, τα πολιτικά κόμματα και η δικαιοσύνη -που δείχνει να βρίσκεται εν υπνώση. Η δημοκρατία δεν είναι εύκολη ούτε χαρίζεται, οφείλουμε να την υπερασπιστούμε. 

Υπάρχει Ποτάμι μετά τον Κυριάκο;

in ,

Η εκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη στην ηγεσία της ΝΔ, σίγουρα αποτέλεσε έκπληξη για τα κόμματα του κέντρου. Κυρίως επειδή δεν κατόρθωσαν να αναγνωρίσουν, όλoυς αυτούς τους μήνες, τη κινητικότητα στο φιλοευρωπαϊκό χώρο και τη δυναμική που αναπτύχθηκε με αφετηρία το «Μένουμε Ευρώπη». Κεντρώοι και δεξιοί ανακάλυψαν τότε, ότι αυτά που τους ενώνουν είναι περισσότερα από αυτά που τους χωρίζουν και ότι μπροστά στην -ακόμα υπαρκτή- απειλή της ολοκληρωτικής καταστροφής, οι ιδεολογίες είναι πολυτέλειες. Αυτό που προέχει είναι σωτηρία της πατρίδας.

Αν ο Κυριάκος μπορεί να την εξασφαλίσει, στηρίζοντας ταυτόχρονα, την μεταρρυθμιστική ατζέντα, τότε ο κεντρώος ψηφοφόρος θα τον εμπιστευτεί με χαρά και θα γραφτεί -ελαφρά τη καρδία- στην Νέα Δημοκρατία για να τον ψηφίσει. Ακόμα και αν διαφωνεί με ένα μέρος της πολιτικής του και το κόμμα του παραμένει αποκρουστικό. Όταν οι ζωές μας καταστρέφονται, μια συμφωνία στο 60%-70% των ζητημάτων, φτάνει και περισσεύει.

Κυριάκος και Ποτάμι.jpg

Το κέντρο ζει! 

Οι πρώτες αντιδράσεις στο κέντρο μετά την εκλογή Μητσοτάκη, ήταν μάλλον αμήχανες, αλλά αυτό είναι δευτερεύον. Το σημαντικό είναι ότι υπήρξαν και αυτή ήταν η πραγματική έκπληξη! Μέχρι πρότινος τα κόμματα του χώρου έδειχναν να έχουν αποδεχτεί ότι η μοίρα και η συγκυρία τα έχει φέρει στη θέση των «μικρών» και των παρατηρητών. Υπό αυτό το πρίσμα, η εκλογή του Κυριάκου ήταν ότι καλύτερο τους συνέβη τελευταία. Πολλώ δε που τα πράγματα δεν είναι τόσο άσχημα όσο δείχνουν...

Αναμφίβολα ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει το momentum, κάτι που φαίνεται και στις πρώτες δημοσκοπήσεις. Είναι ένας σύγχρονος μετριοπαθής πολιτικός, με φιλελεύθερες απόψεις και ηγετικές ικανότητες. Αν αποδειχτεί συνεπής στις δεσμεύσεις του και πιστός στις μεταρρυθμίσεις, είναι βέβαιο ότι πολλοί φιλελεύθεροι και κεντρώοι ψηφοφόροι θα τον προτιμήσουν στις επόμενες εκλογές. Όμως αυτό έγινε και το Σεπτέμβριο, για το χατίρι του -πολύ λιγότερο ελκυστικού- Βαγγέλη Μεϊμαράκη! Ο κεντρώος χώρος έχει ήδη περάσει τη σχετική δοκιμασία και δεν έχει κάτι καινούργιο να φοβάται.

Και γιατί να την φοβηθεί όταν :
1. Ο Κυριάκος έχει πολύ δρόμο έως ότου δικαιώσει τις -μάλλον υπερβολικές- προσδοκίες       που έχουν επενδυθεί σε αυτόν.
2. Η κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ τους επόμενους μήνες, ανοίγει εκ νέου το πολιτικό παιχνίδι.

Για το δεύτερο κανείς δεν έχει αμφιβολίες πια. Ο ΣΥΡΙΖΑ καταρρέει και στην Κουμουνδούρου το γνωρίζουν. Πλέον το μόνο που κάνουν είναι διαχείριση ζημιάς! Δεν κυβερνούν επ ωφελεία των πολιτών, αλλά για να περιορίσουν τις απώλειες και να παραμείνουν «μεγάλο κόμμα» την επόμενη μέρα.

Έχουν επιλέξει συνειδητά να ευνοήσουν και να υπερασπιστούν μέχρις εσχάτων ένα 15%-20% του εκλογικού σώματος, αδιαφορώντας και πλήττοντας όλους τους υπόλοιπους. Διορίζουν σαν μην υπάρχει αύριο για να ελέγξουν το κράτος και αφήνουν ανέγγιχτες συντεχνίες και κοινωνικές ομάδες που προσδοκούν να αποτελέσουν την νέα και συμπαγή, εκλογική τους βάση.

Αυτή όμως η φαιδρή πολιτική, αφήνει εκτός ένα μεγάλο μέρος των ψηφοφόρων τους, που νιώθουν προδομένοι και απογοητευμένοι από την αποτυχία και την εγκληματική πολιτική που ακολουθούν. Μετριοπαθείς κεντρώοι ψηφοφόροι που στη μεγάλη πλειονότητα ψήφιζαν ΠΑΣΟΚ τα προηγούμενα χρόνια και στήριξαν τον ΣΥΡΙΖΑ με την -φρούδα- ελπίδα ότι όλα θα γίνουν όπως παλιά. 

Το Ποτάμι 

Ιδού λοιπόν «πεδίον δόξης λαμπρόν», για όποιο κόμμα έχει να πει κάτι σε αυτό το ακροατήριο. Σε αυτό το πλαίσιο η εκλογή του Κυριάκου μπορεί να λειτουργήσει απελευθερωτικά για το Ποτάμι...
Ναι, με το καλημέρα δείχνει να χάνει το 30% τις εκλογικής του δύναμης. Είναι βέβαιο επίσης ότι θα χάσει και στελέχη. Το πλήγμα είναι μεγάλο, αλλά την ίδια στιγμή απελευθερώνει το κόμμα από την υποχρέωση να κοιτάζει -και- προς τα δεξιά. Ο χώρος που του μένει -και πρέπει- να κινηθεί είναι ο κεντρώος προοδευτικός μεταρρυθμιστικός χώρος. Έχει πια την ευκαιρία να αναδείξει την προοδευτική-μεταρρυθμιστική του ατζέντα, χωρίς την έγνοια να τηρεί ισορροπίες. Μετά την καταστροφή που έφερε η συμμαχία αριστεράς-ακροδεξιάς, οι πολίτες αρχίζουν να συνειδητοποιούν την αναγκαιότητα των αλλαγών. Τα τελευταία χρόνια, κανένα άλλο κόμμα δεν έθεσε το ζήτημα των μεταρρυθμίσεων με μεγαλύτερη επιμονή και προσήλωση από το Ποτάμι.

Είναι σίγουρα δύσκολη η διαχείριση της πιθανολογούμενης απώλειας της φιλελεύθερης πτέρυγας, όμως δεν υπάρχει καιρός για συναισθηματισμούς. Πολλώ δε όταν υπάρχει εκεί έξω ένα 20% του εκλογικού σώματος, που πριν μπει στο παραβάν, θα ρίξει οπωσδήποτε μια ματιά στο Ποτάμι.

Προϋπόθεση βέβαια, είναι ότι το Ποτάμι θα τα κάνει όλα σωστά από εδώ και πέρα. Δεν υπάρχει κανένα περιθώριο για λάθη, πειραματισμούς και ημίμετρα. Ή αλλάζουμε το κόμμα και κάνουμε όσα δεν κάναμε τα προηγούμενα δύο χρόνια, η πορευόμαστε προς αργό θάνατό. Το συνέδριο είναι μια καλή αφετηρία. Η αναβολή του ήταν λάθος, καθώς το κόμμα έχει περιπέσει σε απραξία, αλλά αυτή την στιγμή μοιάζει να έρχεται στην κατάλληλη στιγμή και όποιες σκέψεις για αναβολή, είναι, πέρα για πέρα, εσφαλμένες.

Στο συνέδριο και στο διάστημα μέχρι τότε, θα έχουμε και την ευκαιρία να συζητήσουμε και την πιθανότητα συνεργασίας με άλλα κόμματα. Όχι όμως με τσαπατσούλικες διαδικασίες σαν αυτές που προτείνονται, αλλά στη βάση συγκεκριμένων πολιτικών στα σημαντικά ζητήματα. Για παράδειγμα, τη μεταρρύθμιση στη δημόσια διοίκηση και το γκρέμισμα του πελατειακού κράτους, την άρση της μονιμότητας των δημοσιών υπαλλήλων, το χωρισμό εκκλησίας-κράτους, την παιδεία, κ.α.

Και αν συμφωνήσουμε στο μείγμα της πολιτικής, θα βρούμε και τα πρόσωπα, που την εκφράζουν καλύτερα... 

Μαστίγιο ή καρότο για τους «παραπλανημένους» ψηφοφόρους;

in ,

Ξέρετε ποιοι είναι. Κυκλοφορούν στο δρόμο, κάθονται στο ίδιο τραπέζι και πέφτουν συνεχώς από τα σύννεφα! Δεν ήξεραν... Δεν φαντάστηκαν... Περίμεναν να καταργηθεί ο ΕΝΦΙΑ, να αυξηθεί ο βασικός μισθός, να σκιστούν τα μνημόνια...  Να έρθει «η δημοκρατία στην Ευρώπη» και να γυρίσει πίσω η «madam Merkel»... 

Αντ' αυτού εισέπραξαν και εισπράξαμε, νέα ύφεση, ξεπούλημα δημόσιας περιουσίας, διεθνή εξευτελισμό και οπισθοδρόμηση σε ΟΛΟΥΣ τους τομείς. Και αν το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης, ανήκει στην εγκληματική (χωρίς εισαγωγικά) συγκυβέρνηση αριστεράς-ακροδεξιάς, οι πολίτες τι ευθύνη φέρουν; 

Στην αρχή της πρόσφατης προεκλογικής περιόδου, συζήτησα με έναν φίλο, έμπειρο στη πολιτική επικοινωνία, για τη βέλτιστη στρατηγική διαχείρισης των «παραπλανημένων ψηφοφόρων» του ΣΥΡΙΖΑ -ως επί το πλείστον- αλλά και των άλλων αντιμνημονιακών δυνάμεων; 

 Η θέση του φίλου ήταν ότι έπρεπε να αντιμετωπιστούν με κατανόηση και συγκατάβαση. Σε κανέναν δεν αρέσει να του υπενθυμίζουν τα λάθη του, και αυτός που το κάνει σίγουρα δεν κερδίζει συμπάθειες. Επίσης δεν ήταν καθόλου βέβαιο ότι θα αναγνώριζαν το σφάλμα τους και την ζημιά που προκλήθηκε στη χώρα.

Διαφώνησα επειδή θεωρούσα και θεωρώ, ότι αυτό που λείπει περισσότερο από τον δημόσιο λόγο των πολιτικών, είναι η ειλικρίνεια και το σθένος να λένε άβολες αλήθειες. Τακτικά όμως, αναγκάστηκα να συμφωνήσω! 

Σε έναν λαό που έχει γαλουχηθεί με ψευδαισθήσεις μεγαλείου και έχει συνηθίσει για δεκαετίες τις θωπείες και τα γλυκόλογα των πολιτικών, είναι άτοπο να επιχειρήσεις σε 15 προεκλογικές ημέρες, να τα ανατρέψεις όλα και να τον φέρεις προ των ευθυνών του. Τουλάχιστον όχι αν προσδοκάς να έχεις τύχη στις εκλογές. Αναμφίβολα αποκαρδιωτική παραδοχή...

Οι πολίτες είναι συνυπεύθυνοι

Τώρα όμως που έχουμε επιστρέψει σε κάποια -έστω προσωρινή και επίπλαστη- κανονικότητα η συζήτηση πρέπει να γίνει. Οι πολίτες έχουν ευθύνη για την ψήφο τους, όπως έχουν ευθύνη και για τη μη ψήφο τους. Οφείλουν να γνωρίζουν τι ψηφίζουν και τι διακυβεύεται κάθε φορά; Δυστυχώς δεν το πράττουν πάντα και οι αποτυχημένες κυβερνήσεις, τείνουν να γίνουν ο κανόνας στην Ελλάδα.

voting.jpg

Το πρόβλημα είναι ότι σε χώρες όπως τη δική μας, αυτό έχει κόστος (αλλού είναι πιο τυχεροί ).  Είναι τόσο οριακές οι συνθήκες τα τελευταία χρόνια, όπου μας χωρίζουν λίγοι μήνες κακής διακυβέρνησης, από την καταστροφή. Οι Έλληνες λοιπόν που ψήφισαν δύο φορές αυτό το συνονθύλευμα τσαρλατάνων, είναι συνυπεύθυνοι για τη σημερινή κατάσταση. Προφανώς δεν έχουν την ίδια ευθύνη με τους αρχιτέκτονες της καταστροφής Τσίπρα, Βαρουφάκη και Σία, αλλά δεν είναι «αθώοι του αίματος». 

 Σε κάποια φανταστική χώρα, τα μαθήματα από τα λάθη του παρελθόντος θα ήταν αρκετά, ώστε οι πολίτες να κάνουν όλο και πιο σωστές επιλογές. Δυστυχώς στα χρόνια της δανεικής ευμάρειας, κανείς δεν έβρισκε λόγο να ασχολείται με την πολιτική ή έστω να ελέγχει την εξουσία. Όλα ήταν τακτοποιημένα. Έτσι όταν έφτασε ή ύφεση, οι Έλληνες ήταν απροετοίμαστοι για να διαχειριστούν νηφάλια την κατάσταση. 

Πλέον όμως, το -όποιο- περιθώριο κακών επιλογών είχαμε, έχει εξαντληθεί. Ο κ. Τσίπρας ΠΡΕΠΕΙ να είναι, ο τελευταίος κακός πρωθυπουργός. 

Μπορεί να αλλάξει αυτό; 

Δεν είμαι σίγουρος αλλά οφείλουμε να προσπαθήσουμε. Για αρχή ας πούμε, μπορούμε να σταματήσουμε να χαϊδεύουμε τα  αφτιά μας και να πούμε αλήθειες. Μόνο αλήθειες.

Ο λαός δεν είναι σοφός και καμιά φορά «αυτοκτονεί». Το κάναμε το 1920, ίσως το ξανακάναμε το 2015. Θα ξέρουμε σύντομα. 

΄Εχουμε αποτύχει. Έχουμε φαύλους πολιτικούς επειδή η φαυλοκρατία είναι το «πολίτευμα» που προτιμάμε. 
Ήμαστε πολιτικά απαίδευτοι και ψηφίζουμε όποιον λέει τα καλύτερα ψέματα, όχι όποιον ζητάει οδυνηρές αλλά απαραίτητες αλλαγές. 
Το κράτος με τη σημερινή του μορφή, έχει πεθάνει.
Η οικονομία έχει πεθάνει. Είμαστε ένα έθνος που μεγάλωσε και εκπαιδεύτηκε για να εργαστεί στο δημόσιο. Δεν ξέρουμε πως να είμαστε παραγωγικοί. Δεν ξέρουμε να σταθούμε όρθιοι μόνοι μας, χωρίς το κράτος-πατερούλη.
Η άρχουσα τάξη είναι κοντόφθαλμη και μέρος της, επενδύει στην καταστροφή. Έχουμε επιχειρηματίες που ονειρεύονται να γίνουν βασιλιάδες στα ερείπια.
Για πολλά χρόνια θα ζήσουμε φτωχότερα και η ευμάρεια θα επανέλθει μετά από τις μεγάλες δομικές αλλαγές που -θέλοντας και μη- κάποια στιγμή θα κάνουμε και μέσα από σκληρή δουλειά. 

Οι πολίτες πρέπει να εκπαιδευτούν από την αρχή! Αυτό είναι διπλά δύσκολο γιατί ακόμα και η «βιωματική» εκπαίδευση αποτυγχάνει στην Ελλάδα! Δεν διδασκόμαστε από τις αποτυχίες μας, αλλά απλά αναζητούμε τον επόμενο λαϊκιστή ή φασίστα, που θα μας ξανά-πει ότι δεν κάναμε κανένα λάθος και για όλα φταίνε οι άλλοι. 

Πρέπει όμως. Δεν έχουμε εναλλακτική! Πρέπει να μάθουμε να κοιτάζουμε πέρα από την μύτη μας. Το μακροπρόθεσμο συμφέρον μας και όχι το πρόσκαιρο. Να αποδεχτούμε ότι η εργασία, η αξιοκρατία, η αξιολόγηση, η αριστεία, η δικαιοσύνη, είναι κεκτημένα κάθε ανεπτυγμένης κοινωνίας. Να αποκτήσουμε κριτική ικανότητα ώστε να μπορούμε να ξεχωρίζουμε την αλήθεια από το ψέμα. Να μάθουμε να είμαστε παραγωγικοί και δημιουργικοί και καινοτόμοι σε ένα παγκοσμιοποιημένο οικονομικό περιβάλλον. Να «εφεύρουμε» την σύγχρονη Ελλάδα από την αρχή.

Αλέξης Τσίπρας, όπως George Bush

in

Πως οι ΗΠΑ επιβίωσαν, παρότι είχαν πρόεδρο τον Bush και γιατί είναι αμφίβολο αν θα τα καταφέρει η Ελλάδα.

Gothenburg, Sweden, 14/6/2001

Gothenburg, Sweden, 14/6/2001

Στη Wikipedia υπάρχει το λήμμα Bushism και είναι ακριβώς αυτό που φαντάζεστε! Είναι αφιερωμένο στην «αντισυμβατική» χρήση της γλώσσας, από τον πρόεδρο Bush τον νεότερο και τις πολλές «ελαφρότητες», που κατά καιρούς έχει πει. Για τον Αλέξη Τσίπρα δεν υπάρχει -ακόμα- αντίστοιχο λήμμα, αλλά ο πρωθυπουργός κάνει φιλότιμες προσπάθειες για να αποκτήσει.

Ο George

Ο George W. Bush, είναι -κατά γενική ομολογία- ο χειρότερος πρόεδρος στην πρόσφατη ιστορία των ΗΠΑ. Είπε ψέματα άπειρες φορές, καταπάτησε το διεθνές δίκαιο, αύξησε τις ανισότητες στη χώρα του, επέτρεψε την ασυδοσία των μεγάλων εταιριών και άφησε φεύγοντας ένα κόσμο ασταθή και την χώρα του σε ύφεση.  Πέρα από αυτά, έγινε διάσημος και για τις γκάφες του. Έκανε συχνά εκφραστικά λάθη, έλεγε ανοησίες, χρησιμοποιούσε λέξεις δικής του επινόησης, μπέρδευε χώρες και πρόσωπα, ενώ πολλές φορές, σε έκανε να διερωτάσαι για τη διανοητική του ικανότητα.

Μερικές ξεχωριστές στιγμές:

««Είχα την τιμή να σφίξω το χέρι ενός γενναίου Ιρακινού πολίτη, που του έχει κόψει το χέρι ο Sadam Housein» 25/5/2004
«Ένα από τα σπουδαία πράγματα με τα βιβλία είναι ότι, μερικές φορές, έχουν φανταστικές εικόνες» (Ο Bush είχε παραδεχτεί δημόσια, ότι δεν διάβαζε βιβλία)
Σε κάποια εκδήλωση, μία μητέρα με τρία παιδιά, του είπε ότι κάνει τρεις δουλειές για να τα φέρει βόλτα. Τότε, ο πρόεδρος της απάντησε γεμάτος ενθουσιασμό:
«Κάνεις τρεις δουλειές; Μόνο στην Αμερική συμβαίνουν αυτά! Είναι φανταστικό αυτό που κάνεις!» Ακούστε εδώ το ηχητικό.
«Έχετε και εσείς μαύρους;» Απευθυνόμενος στον τότε πρόεδρο της Bραζιλίας Cardoso, Washington, 8/11/2001
«They misunderestimated me» (Αμετάφραστο!) Arcanso, 6/11/2000

Μπορείτε να δείτε μία λίστα με 50 από τις πιο «ενδιαφέρουσες» δηλώσεις του George Bush, εδώ.

O Aλέξης

Μυτιλήνη ή Λεσβοσ, 5/11/2015

Μυτιλήνη ή Λεσβοσ, 5/11/2015

Η περίπτωση του πρωθυπουργού έχει πολλές ομοιότητες με αυτήν του George Βush, ενώ -και- οι δικές του τοποθετήσεις προκαλούν θυμηδία. Οι πρώτοι μήνες τις θητείας του ήταν καταστροφικοί ενώ όταν ανοίγει το στόμα του... Πότε βλέπει διπλή τη Λέσβο, πότε μπερδεύει τη Ναόμι Κάμπελ με τη Ναόμι Κλάιν και πότε περιφέρει τα ελλιπέστατα αγγλικά του, σε διεθνή forum.

Είναι χαρακτηριστικό ότι σε μία μόνο εμφάνιση στη Βουλή, στις 30/10/2015, πρόλαβε να πει:

1. Ότι το ευρωπαϊκό όραμα ξεκίνησε το 1989 (το σωστό είναι 1957 με τις συνθήκες της Ρώμης και πιθανότατα το συγχέει με την πτώση του τείχους του Βερολίνου)
2. Απευθυνόμενος στον κ. Κουμουτσάκο «δεν κάναμε δηλώσεις που εκτίθουν τη χώρα» Δείτε εδώ στο 13.40
3.«Είναι σε όλους μας συμπαθή τα νεκρά παιδιά και μας προκαλούν θλίψη, αλλά τα άλλα προσφυγόπουλα που ζουν, δεν είναι συμπαθή!» 30/10/2015

Δείτε το απόσπασμα στο 4:10

Καμιά φορά λοιπόν, η συγκυρία και η κακοτυχία, φέρνει στην ηγεσία των κρατών ηγέτες όπου η μόρφωση, ο καλός χειρισμός της γλώσσας και η ευρυμάθεια δεν είναι μέσα στα προτερήματά τους. Αυτό μπορεί να συμβεί τόσο σε μεγάλες και κραταιές χώρες, όσο και σε μικρές, στα πρόθυρα της καταστροφής. Αυτοί οι ηγέτες καταφέρνουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, να εκμαιεύσουν τη λαϊκή ψήφο και να αναρριχηθούν στην εξουσία.

Όταν όμως έρχεται η ώρα να κυβερνήσουν, κατά κανόνα τα βρίσκουν σκούρα. Δε μπορούν να διαχειριστούν σύνθετες καταστάσεις, δεν αντιλαμβάνονται τους πολύπλοκους οικονομικούς, κοινωνικούς και διεθνείς μηχανισμούς, είναι αργοί στις αντιδράσεις τους και όταν τελικά δρουν, προκαλούν περισσότερα προβλήματα από όσα διευθετούν.
 

Γιατί η Αμερική μπορεί να αντέξει έναν ανεπαρκή πρόεδρο

Ενώ λοιπόν κακοί ηγέτες μπορεί να εκλεγούν παντού οι συνέπειες δεν είναι ανάλογες για όλες τις χώρες. Η Αμερική μπορεί να απορροφήσει σχετικά ανώδυνα μια κακή προεδρεία, ενώ για την Ελλάδα δεν είναι το ίδιο εύκολο. Αυτό συμβαίνει για τρεις -κυρίως- λόγους:

  1. Το πολιτικό σύστημα
  2. ο πληθυσμός
  3. η διοικητική δομή του κράτους

Στις ΗΠΑ κάθε απόφαση του προέδρου -πλην ελαχίστων- πριν εφαρμοστεί πρέπει να πάρει την έγκριση του Κογκρέσου για να γίνει νόμος του κράτους. Εκεί υπάρχουν 535 βουλευτές και γερουσιαστές από τους κανείς δεν εξαρτά την εκλογή ή την παραμονή του στο κόμμα του, από τον πρόεδρο! Ακόμα και αν βρίσκονται στο ίδιο κόμμα, δεν βρίσκονται υπό τον έλεγχό του. Έτσι οι αποφάσεις του προέδρου πάντα περνούν από το φίλτρο μιας ουσιαστικά ανεξάρτητης βουλής. 

Ακόμα σε ένα κράτος 330 εκ. είναι σχετικά εύκολο να βρεθούν μερικές δεκάδες χιλιάδες ικανοί πολίτες, για να στελεχώσουν τις θέσεις ευθύνης του κρατικού μηχανισμού.
Ακολούθως, αυτός ο μηχανισμός, αποφασίζει και δρα με σχετική αυτονομία από την κεντρική εξουσία και αυτό αφορά ακόμα και σημαντικά ζητήματα, όπως η άμυνα και η εξωτερική πολιτική. Έτσι, όσο ανεπαρκής και αν είναι ο πρόεδρος, το κόστος μπορεί να περιοριστεί.

Ως «bonus» για τις πολυπληθείς χώρες, οι πιθανότητες μετά από έναν Bush να εκλεγεί ένας Obama, είναι αρκετά αυξημένες.

Γιατί η Ελλάδα δεν μπορεί

Στην Ελλάδα δυστυχώς, δεν έχουμε τίποτα από αυτά. Είμαστε μια μικρή χώρα και οι Βενιζέλοι (οι Λευτέρηδες) σπανίζουν. Αντίστοιχα, η κρατική μηχανή λειτουργεί τόσο συγκεντρωτικά, ώστε οι παραμικρές αναταράξεις στην κορυφή, είναι δυνατό να προκαλέσουν χάος. Ένας και μόνο κακός πρωθυπουργός αρκεί για να φέρει την καταστροφή.

Αν όμως δεν πρόκειται ποτέ να αποκτήσουμε την πολυτέλεια να αναδεικνύουμε συχνά ικανούς ηγέτες, μπορούμε τουλάχιστον, να αναδιαρθρώσουμε το κράτος ώστε να λειτουργεί αποτελεσματικά και ανεξάρτητα από τις πολιτικές εξελίξεις. Αυτό βέβαια απαιτεί μια σειρά από υπερβάσεις, τις οποίες το πολιτικό προσωπικό έχει αποδειχθεί επανειλημμένα ανίκανο να κάνει, καίτοι η κοινωνία είναι πλέον ώριμη να τις δεχτεί.
Μέχρι τότε, ας ευχηθούμε η διακυβέρνηση Τσίπρα να προκαλέσει τη μικρότερη δυνατή ζημιά.
 

Αν βρήκατε ενδιαφέρον αυτό το άρθρο μπορείτε να το μοιραστείτε στα social media ενώ αν θέλετε να λαμβάνετε ενημερώσεις για τα επόμενα, μπορείτε να γραφτείτε στο newsletter.

Tι γνώμη έχει ο βουλευτής ΣΟΥ, για το προσφυγικό;

in ,

Επέλεξες τον βουλευτή σου επειδή γνωρίζεις τις απόψεις του, ή επειδή σου είναι συμπαθής; 

Όπως πιθανότατα γνωρίζετε, πριν λίγες μέρες στις ΗΠΑ, είχαμε άλλη μία μαζική δολοφονία σε σχολείο. Αμέσως μετά ο Barack Obama, έκανε -άλλη μια- οργισμένη δήλωση, για την ανεξέλεγκτη οπλοκατοχή στη χώρα του και την άρνηση του Κογκρέσου να νομοθετήσει για τον περιορισμό της. 

Ο Obama, είναι ο πρόεδρος που προσπάθησε -ανεπιτυχώς- μετά από ένα αντίστοιχο μακελειό στο Connecticut το 2012, να περάσει νομοθεσία στη βουλή, που θα έθετε περιορισμούς στη διακίνηση όπλων.

Aυτή τη φορά όμως, πήγε λίγο παραπέρα. Μίλησε πια για τους ίδιους τους πολίτες, λέγοντας -ούτε λίγο ούτε πολύ- ότι είναι συνυπεύθυνοι για τη διαιώνιση αυτής της, πρωτοφανούς για δυτική χώρα, κατάστασης. Αν oι πολίτες είπε, θέλουν κάτι να αλλάξει, πρέπει οι ίδιοι κάθε φορά που ψηφίζουν να συνυπολογίζουν στην κρίση τους ποια είναι η γνώμη των υποψηφίων για την οπλοκατοχή! Μόνο έτσι, ίσως κάποια στιγμή υπάρξει στο Κογκρέσο, μια πλειοψηφία, ικανή να ανατρέψει την κατάσταση. Αναμφίβολα, θέλει πολύ κουράγιο να σταθείς μπροστά στους πολίτες σου και να τους πεις ότι σφάλλουν και είναι συνυπεύθυνοι σε μαζικές δολοφονίες…

Οι συγκρίσεις με την ελληνική πολιτική πραγματικότητα, καλύτερα να αποφευχθούν. Είναι ελάχιστοι οι Έλληνες πολιτικοί, που θα είχαν το κουράγιο να μιλήσουν τόσο αυστηρά και είναι επίσης λιγοστοί οι πολίτες, που θα εκτιμούσαν μια τέτοια ειλικρινή στάση. Ούτε όμως ώς προς την ουσία της προτροπής του Αμερικανού προέδρου, είναι καλύτερα τα πράγματα.

Πόσοι πολίτες γνωρίζουν τις θέσεις των πολιτικών που τους εκπροσωπούν, σε μια σειρά από θέματα; Προσέξτε· όχι τις θέσεις «του κόμματος», αλλά τις προσωπικές απόψεις εκάστου βουλευτή. Ποιες προσωπικές απόψεις έχει αυτός που σε κάθε εκλογική αναμέτρηση, βάζουν σταυρό δίπλα στο όνομά του. Ποια είναι η γνώμη του στα μεγάλα και μικρά ζητήματα που μας απασχολούν; 

  • Τι γνώμη έχει ο βουλευτής σου για το προσφυγικό; 
  • Τι πιστεύει για τη βουλευτική ασυλία;
  • Ποια είναι η θέση του βουλευτή σου, για τις σχέσεις εκκλησίας-κράτους;
  • Πρέπει να γίνουν απολύσεις στο δημόσιο;
  • Ποια είναι η γνώμη του για τα δικαιώματα των ΛΟΑΤ;
  • Τι γνώμη έχει για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια;
  • Πρέπει να ανοίξουν τα κλειστά επαγγέλματα;
  • Πρέπει να απαγορευτεί η πώληση χύμα αλκοολούχων ποτών; 
O BoyΛευτης μιχελογιαννακης, πρωτοσ σε σταυρους στο Ηρακλείο, την ώρα του «Αγωνα»!

O BoyΛευτης μιχελογιαννακης, πρωτοσ σε σταυρους στο Ηρακλείο, την ώρα του «Αγωνα»!

Φυσικά στο ελληνικό αρχηγοκεντρικό κομματικό σύστημα, οι βουλευτές τείνουν να μην έχουν άποψη! Θεωρούμε δεδομένο, ότι εκφράζονται από τις γενικές αρχές του κόμματος (που συνήθως είναι τόσο γενικές ώστε να χωράνε όλοι). 

Όταν πάλι τοποθετούνται για κάποιο ζήτημα -και ακριβώς επειδή είναι γενικά άγνωστο τι πιστεύουν-  η θέση των πολιτικών μεταβάλλεται ανάλογα με τη συγκυρία. Εξαρτάται από τις διαθέσεις του αρχηγού, από το αν το κόμμα κυβερνά ή αντιπολιτεύεται, από τα συμφέροντα των ψηφοφόρων της εκλογική τους περιφέρειας και από συντεχνίες και ομάδες πίεσης που σχετίζονται με κάθε βουλευτή.
Κοινώς, τις περισσότερες φορές οι Έλληνες βουλευτές είναι tabula rasa. Λευκοί πίνακες που γράφονται και σβήνονται διαρκώς και ανεξέλεγκτα.

Αν λοιπόν, γενικά, δεν γνωρίζουμε τι πιστεύουν οι εκπρόσωποί μας, με τι κριτήρια τους επιλέγουμε; Ψηφίζουμε τους πιο συμπαθείς; Αυτούς που έχουν καλή καταγωγή και όνομα; Τους αναγνωρίσιμους;

Εν πολλοίς, όλοι γνωρίζουμε πως αυτό συμβαίνει, αλλά αν είναι έτσι τι παραπάνω περιμένουμε από αυτούς; Αν κάθε φορά στη Βουλή, στέλνουμε τους λάθος ανθρώπους, πως περιμένουμε ορθή και εμπνευσμένη διακυβέρνηση; 

Αναμφίβολα στα περισσότερα ψηφοδέλτια και πέρα από κόμματα, υπάρχουν αξιόλογοι άνθρωποι. Επίσης με άγνωστες θέσεις, αλλά αξιόλογοι. Ας ψάξουμε να τους βρούμε την επόμενη φορά και ας τους ρωτήσουμε, αυτούς και όλους τους άλλους φυσικά, τι γνώμη έχουν, π.χ. για το προσφυγικό» και ας συνυπολογίσουμε την απάντηση που θα πάρουμε όταν μπούμε στο παραβάν. Επίσης αφού έχουμε μάθει εκ προοιμίου τις θέσεις τους, ας κάνουμε και το δεύτερο -και απαραίτητο- βήμα και ας ελέγξουμε πόσο συνεπείς είναι. ( Το Vouliwatch ας πούμε, είναι ένας καλός τρόπος). 
Ίσως έτσι έχουμε καλύτερη τύχη...

 

Αν βρήκατε το άρθρο ενδιαφέρον, μοιραστείτε το στα social media. Aν θέλετε να λάβετε τα επόμενα στο inbox, γραφτείτε στο newsletter.

Γιατί ο Σταύρος Θεοδωράκης είναι ο Τζίγγερ της πολιτικής

in

Το ηθικό «μειονέκτημα» του Ποταμιού

Οι περισσότεροι ξέρετε την ιστορία, είτε ασχολείστε με το ποδόσφαιρο, είτε όχι. 
Στα μέσα της δεκαετίας του ’90 ο ιδιοκτητης του Ολυμπιακού «θείος Σωκράτης», αποφασίζει ότι το ποδόσφαίρο είναι πολύ σοβαρό πράγμα για να αφεθεί στους ποδοσφαιστές και παίρνει την κατάσταση στα χέρια του. Με τη βοήθεια του «μπάρπα-Θωμα» (Θωμάς Μητρόπουλος) και με απαρχή τις θρυλικές εκλογές της ΕΠΟ στην Αλεξανδρούπολη το 1997, στήνει την περίφημη «παράγκα» που τον βοηθάει σημαντικά, ώστε να κυριαρχήσει για χρόνια στο ελληνικό ποδόσφαιρό. Η παράγκα ελέγχει παρασκηνιακά τη διατησία, την Ομοσπονδία, την ΕΠΑΕ, την αθλητική δικαιοσύνη και ο Ολυμπιακός μπορεί να μπαίνει στο γήπεδο ξέγνοιαστος και βέβαιος ότι όλα θα πάνε καλά. 

Ο Τζίγγερ

Ο Τζίγγερ

Απέναντί του, στον Παναθηναικό, έχει τον Τζίγγερ (Γιάννη Βαρδινογιάννη), ο οποίος έχει αρκετά διαφορετική άποψη για τον αθλητισμό και το ποδόσφαιρο και προτιμάει να παίζει το παιχνίδι εντός γηπέδου και όχι σε αίθουσες συνεδριάσεων, απόμερα ξενοδοχεία και καντίνες. Επενδύει σε σπουδαίους παίχτες, φτιάχνει την καλύτερη ομάδα της εποχή του, κάνει μεγάλες πορείες στην Ευρώπη, αλλά στην Ελλάδα είναι σταθερά δευτερότριτος! Ακόμα και μετά το μοναδικό πρωτάθλημα της εποχής του, το 2004, όταν του προσφέρονται τα «κλειδιά» της παράγκας, ο Τζίγγερ αρνείται να τα παραλάβει. Προτιμάει να παραμείνει ακέραιος. Έτσι ο Ολυμπιακός συνεχίζει να παίρνει πρωταθλήματα, η κυριαρχία του κρατάει μέχρι σήμερα και ο Τζίγγερ είναι, εδώ και χρόνια, μακριά από το ποδόσφαιρο, φεύγοντας με τη στάμπα του αποτυχημένου.

Η περίπτωση Σταύρου Θεοδωράκη έχει αρκετές ομοιότητες, με μόνο αβέβαιο το φινάλε. Ο Σταύρος ήρθε στην πολιτική με σκοπό να τα κάνει όλα αλλιώς. Να μείνει μακριά από επιχειρηματικά συμφέροντα, μακριά από εκδότες και ισχυρούς φίλους και μακριά από επαγγελματίες της πολιτικής. Αποφάσισε να μην πει ψέματα και να μην ενδώσει στην εύκολη και φτηνή αντιμνημονιακή ρητορική, αλλά να αναδείξει την ανάγκη μεταρρυθμίσεων. Επιδίωξε τέλος να φέρει στην πολιτική ανθρώπους άξιους και ικανούς, που απείχαν από τα δημόσια πράγματα, μην αντέχοντας τη -μάλλον- νοσηρή πολιτική πραγματικότητα. 

H ΠΑρουσιαση του ψηφοδελτιου επικρατειασ του ποταμιου

Το Ποτάμι, έγινε γρήγορα ο χώρος πολιτικής έκφρασης αρκετών άξιων πολιτών και του πιο παραγωγικού και προοδευτικού μέρους της Ελληνικής κοινωνίας. Στις τρεις εκλογικές αναμετρήσεις που έχει λάβει μέρος, τα ψηφοδέλτια του Ποταμιού ήταν πάντα τα ποιοτικότερα όλων. Το Ποτάμι ακόμα, σιγά-σιγά, έφτιαξε το πρόγραμμά του, που παρά τις πολλές ελλείψεις του, είναι αυτή τη στιγμή ότι πιο συγκροτημένο έχει να επιδείξει πολιτικό κόμμα στην Ελλάδα.
Αυτό που δεν έκανε όμως το Ποτάμι και ο Σταύρος, όπως δεν το έκανε ποτέ και ο Τζίγγερ, είναι να λερώσει τα χέρια του και να παίξει με τους κανόνες του παιχνιδιού. Αλλά αυτό είναι απαραίτητο στην ελληνική πολιτική, ακόμα και αν κινδυνεύεις να αλλοτριωθείς και να μοιάσεις σε αυτό που απεχθάνεσαι και πολεμάς.

Το Ποτάμι -από την πρώτη σχεδόν μέρα- έγινε στόχος μια ανήκειας προπαγάνδας, για τους λόγους της εμφάνισης του στην πολιτική, τα δήθεν συμφέροντα που εκπροσωπούσε και την προέλευση της χρηματοδότησης. Η επίθεση ξεκίνησε από τα πολύ αποτελεσματικά τρολ του ΣΥΡΙΖΑ στα social media και σίγα-σιγά έφτασε παντού. Παντού όμως. Στην πρόσφατη προεκλογική περίοδο η πιο συνηθισμένη λέξη που άκουγα, ήταν η λέξη «Μπόμπολας». Και την άκουγα από ανθρώπους, που πιθανότατα δεν έχουν χρησιμοποιήσει ποτέ υπολογιστή στην ζωή τους! Τι κάναμε στο Ποτάμι απέναντι σε αυτή την καταιγίδα λάσπης; Επειδείξαμε ήθος και πολιτικό πολιτισμό! Υποτιμήσαμε το ζήτημα και θεώρησαμε ότι η προπαγάνδα και τα τερατώδη ψέματα ανήθικων ανθρώπων ( Ο Σταύρος ανηψιός της Δάφνης Σημίτη! ), δεν θα γίνονταν ποτέ πιστευτά από τους πολίτες και ότι η κενότητα της συκοφαντίας γρήγορα θα γινόταν φανερή. 

Δεν οργιστήκαμε, δεν μηνύσαμε κανέναν συκοφάντη, δεν απαντήσαμε στην προπαγάνδα, δεν διαψεύσαμε απόλυτα και φωναχτά, δεν εγκαλέσαμε ούτε καν τον Αλέξη Τσίπρα, όταν έλεγε από το βήμα της Βουλής για «υπαλλήλους συμφερόντων»!  Ο Σταύρος ειδικά, αρνήθηκε με επιμονή να οργανώσει Το Ποτάμι, δική του ομάδα διαδικτύου, παρότι γνωρίζω ότι του προτάθηκε ήδη από τον Απρίλιο του 2014! Έτσι, Το Ποτάμι ήταν -και είναι- ανυπεράσπιστο στο διαδίκτυο, απέναντι σε εκατοντάδες καθημερινές επιθέσεις. 

Το αποτέλεσμα είναι γνωστό. Στις εκλογές της προηγούμενης Κυριακής, το Ποτάμι ήταν ο μεγάλος ηττημένος, ακριβώς την στιγμή που έπρεπε να απογειωθεί. Φυσικά οι λόγοι είναι πολλοί και η «μαλθακότητα» του Ποταμιού, ίσως να μην είναι ο σπουδαιότερος, αλλά δεν πρέπει επουδενί να υποτιμηθεί ξανά. Και το γράφω, επειδή έχω την εντύπωση, ότι ακόμα δεν έχει γίνει πλήρως αντιληπτό πόσο μεγάλη είναι η ζημιά από τη μαύρη προπαγάνδα και πόσο δύσκολο θα είναι να ξεκολλήσει η ρετσινιά.

Όπως και να έχει, πρέπει να πάρουμε τα μαθήματα και να συνεχίσουμε. Πρέπει να αλλάξουμε, να διορθωθούμε και να προσπαθήσουμε ακόμα πιο σκληρά. Σε αντίθεση με τον Τζίγγερ, εμείς είμαστε ακόμα εδώ και αν τα καταφέρουμε, η Ελλάδα του Διαμαντούρου και του Αλιβιζάτου, ίσως να έχει ακόμα μία ευκαιρία...